Charlotte Mason

Charlotte Mason leefde aan het eind van de negentiende eeuw in Engeland. Kijkend naar het onderwijs zoals het in die tijd georganiseerd was, ontwikkelde zij een eigen filosofie waarin de kinderen en niet zozeer het onderwijs centraal staan. Een aantal kernthema’s zijn, ‘levende boeken’, ‘navertellen’, korte lessen, lees meer( link naar hele tekst van Charlotte Mason

Gehele, levende boeken (whole living books):
Levende boeken zijn boeken waarin mensen, plaatsen en gebeurtenissen tot leven komen. Het zijn verhalen die je hart raken. Geen boeken waarin veel kletspraat staat of droge werkboek tekst. Daarnaast adviseert zij om het gehele boek te lezen, het boek zoals de schrijver die heeft geschreven en dus geen boeken waarin delen uit andere boeken staan.

Navertellen:
Door kinderen na te laten vertellen wat ze hebben geleerd, gezien of gelezen, leren ze onder andere goed te luisteren en goed informatie tot zich te nemen. Het navertellen kan mondeling maar ook op andere manieren, bijvoorbeeld door te tekenen, te schilderen, beeld te houwen, door iets na te spelen etc.

Korte lessen:
Charlotte Mason raad korte lessen aan, gericht op zeer verschillende onderwerpen. Als de kinderen nog heel erg jong zijn, duren de lessen ongeveer 10 tot 15 minuten. Maar naarmate de kinderen ouder worden, worden de lessen steeds langer.

Natuurwandelingen en dagelijkse wandelingen:
Charlotte Mason stond er op dat de kinderen een keer per week een natuurwandeling hadden om de natuur te ervaren en te observeren. Naast de wekelijkse natuurwandelingen raad zij aan om de kinderen veel buiten te laten spelen of dagelijks te wandelen voor het plezier en voor de frisse lucht.

Natuurschrift of -notitieboek:
Natuurnotitieboeken zijn schriften of schetsboeken waarin de kinderen zelf hun planten kunnen tekenen of andere dingen die zij zien in de natuur. Je kan er ook gedichten die met de natuur te maken hebben in het schetsboek schrijven of gedetailleerd beschrijvingen, aantekeningen over het weer, Latijnse namen, etc.

Kunstwaardering:
Breng het kind in direct contact met de beste kunst. Kies bijvoorbeeld van een artiest zes schilderijen en bestudeer een schilderij per week (misschien 15 minuten per week). Sta het kind toe om voor ca. 5 minuten kijken naar het werk. Geef het kind de tijd om alle details goed in zich opnemen. Neem dat het plaatje weg en laat hem navertellen wat hij op het plaatje heeft gezien. Goede afbeeldingen van kunststukken staan in kunstboeken bij de bibliotheek of kan je kopen bij de verschillende musea.

Dagboek bijhouden:
Er ligt een grote waarde in het bijhouden van een dagboek. Hierin kan het kind alles opschrijven, dingen die je hebt gedaan, je gevoelens, gedachten, favoriete gezegde, persoonlijke motto’s etc.

Overschrijven en dictee:
Dagelijks overschrijven van bijvoorbeeld goede gedichten, uitdrukkingen en uitspraken zorgt voor het oefenen van het handschrift, de spelling en de grammatica. Gebruik hiervoor een speciaal schrift. Kies elke dag een paragraaf of een zin, of een hele pagina (afhankelijk van de leeftijd van het kind). Laat het kind dit perfect overschrijven. Laat hem goed kijken naar alle leestekens, hoofdletters etc. Als het kind het gedeelte goed kent, dicteer dan het gedeelte aan het kind zodat hij kan laten zien dat hij de de passage goed kent.

Het boek der eeuwen:
Een boek der eeuwen is een zelfgemaakte tijdlijn. Meestal is het een schrift of multomap met daarin een of twee pagina’s per eeuw. Als de kinderen historische feiten leert, maken zij aantekeningen in hun boek op de desbetreffende pagina over bijvoorbeeld beroemde personen, belangrijke gebeurtenissen, uitvindingen, oorlogen, etc.

Vrije tijd en handvaardigheid:
De scholen van Charlotte Mason hebben de studievakken in de ochtend, waardoor er ’s middags tijd is voor handvaardigheid en andere vrije tijds activiteiten waarin zij geïnteresseerd zijn.

Gewoonten:
Charlotte Mason sprak veel over het opbouwen van goede gewoonten in kinderen. Gewoonten (goed of slecht) zijn moeilijk te veranderen als de gewoonte steeds sterker wordt. Het trainen van goede gewoonten op school, als ook thuis kan geleidelijk gebeuren door steeds op een gewoonte te richten en deze 4-6 weken te trainen. Hiermee wordt op den duur een hele lijst van goede gewoonten aangeleerd.

Ben je geïnteresseerd geraakt in de filosofie en uitwerking van de ideeën van Charlotte Mason, kijk dan ook eens op:

The Original Homeschooling Series; de originele boeken van Charlotte Mason online
Ambleside Online; een gratis curriculum op basis van de filosofie van Charlotte Mason
A Charlotte Mason Education